اولسرها، زخم هایی هستند که بهبود پیدا نمی کنند یا بهبودی آنها مدت زیادی طول می کشد. این زخم ها، در هر بخشی از بدن می توانند تشکیل شوند، اما زخم های پا شایع تر هستند. زخم های پا معمولاً نتیجه ی خونرسانی ضعیف به پاها می باشد و منجر به آسیب بافت و زخم شدن می شود.
زخم شریانی و زخم واریس پا، دو نوع از زخم های پا هستند که توسط مشکلات زمینه ای مختلفی ایجاد می شوند. در این مقاله، ما می خواهیم در مورد تفاوت های زخم های شریانی و واریسی، علائم، علل و درمان آنها صحبت کنیم.
زخم های شریانی چه چیزی هستند؟
زخم های شریانی پا بر اثر گردش خون ضعیف در شریان هایی ایجاد می شوند که خون مورد نیاز پاها را تأمین می کنند. این شریان ها مسئول حمل خون غنی از اکسیژن از قلب به پاها هستند. زمانی که یک انسداد در شریان ها وجود داشته باشد، خونرسانی به پاها کاهش می یابد و منجر به آسیب بافت و زخم شدن می شود.
علائم زخم های شریانی
زخم های شریانی پا معمولاً روی قسمت های پایین پاها یافت می شوند. این زخم ها معمولاً گرد و عمیق و با مرز مشخص هستند. پوست دور زخم ممکن است براق و خشک باشد و تغییر رنگ دهد. این زخم ممکن است به ویژه به هنگام بالابردن پاها دردناک باشد. در موارد شدید، زخم ممکن است با یک بافت نکروز یا سیاه شده احاطه شود که به قانقاریا شناخته می شود.
زخم های شریانی پا بر اثر گردش خون ضعیف در شریان هایی ایجاد می شوند که خون پاها را تأمین می کنند. این گردش خون ضعیف می تواند منجر به آسیب بافت و ایجاد یک زخم غیر قابل التیام شود که در نهایت تبدیل به یک اولسر یا زخم می شود. علائم زخم های شریانی پا شامل موارد زیر می شوند:
درد:
زخم های شریانی می توانند به ویژه به هنگام بالا بردن پاها یا دراز کشیدن بسیار دردناک شوند. این درد اغلب به صورت یک درد تند، سوزش یا ضربان دار توصیف می شود و ممکن است گاهی اوقات موجب مشکل در خوابیدن شود.
تغییرات پوستی:
پوست اطراف زخم ممکن است رنگ پریده، براق، خشک یا سرد باشد. این ناحیه همچنین ممکن است به رنگ قرمز، آبی یا بنفش تغییر رنگ دهد.
زخم غیر قابل التیام:
این زخم ممکن است باز باشد و ترشح داشته باشد و یک پوسته ی زرد یا مایل به قهوه ای داشته باشد که با یک مرز قرمز، بنفش یا مایل به سیاه احاطه شده است.
بهبودی آهسته:
بهبودی زخم های شریانی آهسته می باشد و ممکن است به روش های سنتی درمان زخم پاسخ ندهد.
عفونت:
اگر زخم های شریانی درمان نشوند، می توانند عفونت کنند و منجر به افزایش درد، قرمزی، ورم و تب شوند.
قانقاریا:
در موارد شدید، عدم خونرسانی به ناحیه درگیر می تواند منجر به مرگ بافت یا قانقاریا شود. این شرایط یکی از شایع ترین عللی است که به قطع عضو از زیر یا حتی بالای زانو نیاز دارد.
اگر هر یک از علائم زخم های شریانی را دارید، دریافت مراقبت های پزشکی از یک متخصص واریس و جراح عروق از اهمیت زیادی برخوردار است. تشخیص و درمان زود هنگام می تواند از عوارض پیشگیری کند و احتمال بهبودی موفقیت آمیز را افزایش دهد.
منظور از زخم واریس چیست؟
زخم های واریسی پا بر اثر گردش خون ضعیف در رگ هایی ایجاد می شوند که خون را از پاها تخلیه می کنند. این رگ ها مسئول حمل خون بدون اکسیژن از پاها به قلب هستند. زمانی که این رگ ها آسیب ببینند یا ضعیف شوند، خون در پاها جمع می شود و منجر به آسیب پاها و زخم های واریسی می شود.
زخم واریس چه علائمی دارد؟
زخم های واریسی پا معمولاً در اطراف مچ پاها یافت می شوند. این رگ ها در مقایسه با زخم های شریانی پاها بزرگ تر و سطحی هستند و شکل نامنظم و مرز نامشخص دارند.
پوست اطراف این زخم ممکن است ملتهب، قرمز و خارش دار باشد و ممکن است مایع ترشح کند. این زخم ممکن است به ویژه به هنگام راه رفتن دردناک باشد. زخم های واریسی پا بر اثر گردش خون ضعیف در رگ هایی ایجاد می شوند که خون را از پاها به قلب بر می گردانند.
این گردش خون ضعیف ممکن است منجر به آسیب بافت و ایجاد یک زخم غیر قابل التیام شود که در نهایت می تواند تبدیل به یک زخم واریسی شود. علائم زخم های واریسی پا ممکن است شامل موارد زیر شوند:
التهاب:
پای درگیر ممکن است به ویژه در اطراف مچ پاها و قسمت پایین پاها ملتهب شود. این التهاب ممکن است با احساس سنگینی یا درد همراه باشد.
تغییرات پوستی:
پوست اطراف زخم ممکن است تغییر رنگ دهد و به رنگ قرمز، قهوه ای یا بنفش درآید. این پوست همچنین ممکن است ضخیم، خشک یا پوسته پوسته شود. این تغییرات اغلب غیرقابل برگشت هستند و در اصطلاح پزشکی لیپودرماتواسکلروز نامیده می شوند.
زخم غیر قابل التیام:
این زخم ممکن است باز و با ترشح زرد یا مایل به سبز همراه باشد که ممکن است با یک مرز قرمز یا بنفش احاطه شده باشد و روی سطح آن رگ های خونی کوچکی مشاهده شود.
خارش:
پوست اطراف زخم واریسی ممکن است خارش دار باشد که تحمل آن می تواند سخت باشد.
درد:
زخم های واریسی ممکن است دردناک باشند، به ویژه اگر عفونت کنند یا در ناحیه حساسی باشند.
عفونت:
اگر زخم های واریسی بدون درمان رها شوند، می توانند عفونت کنند و باعث افزایش درد، قرمزی، ورم و تب شوند.
در صورتی که علائم رگ های واریسی دارید باید به متخصص واریس و جراح عروق مراجعه کنید. تشخیص و درمان زود هنگام می تواند از عوارض پیشگیری کند و احتمال بهبودی موفق را افزایش دهد.
علل زخم های شریانی و زخم های واریسی
زخم های شریانی و زخم های واریسی، بر اثر شرایط زمینه ای مختلفی ایجاد می شوند. زخم های شریانی با خونرسانی ضعیف به شریان هایی ایجاد می شوند که خون پاها را تأمین می کنند. این گردش خون ضعیف معمولاً به علت آترواسکلروز یا بیماری شریان محیطی می باشد که موجب تنگی و سخت شدن شریان ها می شوند.
عوامل خطر دیگر برای زخم های شریانی شامل سیگار، دیابت، سطوح فشار خون بالا و کلسترول بالا می شوند. زخم های واریسی بر اثر خونرسانی ضعیف به رگ هایی ایجاد می شوند که خون را از پاها تخلیه می کنند. این گردش خون ضعیف معمولاً به علت نارسایی وریدی می باشد که موجب آسیب به دریچه های رگ ها می شود و منجر به جمع شدن خون و افزایش فشار به رگ ها می شود.
این شرایط در بیمارانی مشاهده می شود که رگهای واریسی یا ترومبوز ورید عمقی دارند. عوامل خطر دیگر برای رگ های واریسی شامل چاقی، بارداری و سابقه ی ترومبوز ورید عمقی می شوند. در هر دو مورد، خونرسانی ضعیف منجر به آسیب بافت و زخم غیرقابل التیام می شود که در نهایت می تواند تبدیل به زخم واریسی شود.
بدون درمان مناسب، زخم ممکن است عفونت کند و منجر به عوارض بعدی شود. اگر هر یک از علائم زخم های پا را دارید، برای دریافت تشخیص و درمان مناسب به متخصص عروق مراجعه کنید.
درمان زخم های شریانی
هدف اولیه درمان زخم های شریانی، بهبود خونرسانی به ناحیه درگیر می باشد و شامل درمان مشکلات زمینه ای می شود که موجب جریان خون ضعیف مانند آترواسکلروز یا بیماری شریان محیطی می شود. روش های درمانی ممکن است شامل موارد زیر شوند:
تغییرات سبک زندگی:
ترک سیگار، یک رژیم غذایی سالم و افزایش فعالیت فیزیکی می تواند به بهبود گردش خون شریانی کمک کند.
آنژیوپلاستی:
برای بهبودی زخم، بازیابی جریان خون ضروری است و با تکنیک کم تهاجمی درون عروقی مانند آنژیوپلاستی عروق انجام می شود.
جراحی:
در موارد شدید، برای بای پس یا از بین بردن شریان های مسدود شده یا آسیب دیده، ممکن است به جراحی نیاز باشد.
دارو:
بسته به مشکل زمینه ای، داروهایی مانند رقیق کننده های خون، داروهای پایین آورنده ی کلسترول یا داروهایی برای بهبود گردش خون ممکن است تجویز شوند.
مراقبت زخم:
شست و شو و پانسمان زخم، از بین بردن بافت مرده و درمان فشرده سازی می تواند بهبودی را سریعتر کند.
درمان زخم واریسی:
هدف اولیه ی درمان زخم های واریسی، بهبود گردش خون و کاهش ورم در ناحیه درگیر می باشد و ممکن است شامل درمان مشکل زمینه ای شود که موجب گردش خون ضعیف مانند نارسایی وریدی و ترومبوز ورید عمقی می شود. روش های درمانی شامل موارد زیر می شوند:
درمان فشرده سازی:
این درمان شامل پوشیدن جوراب یا بانداژ فشاری برای کاهش ورم و بهبود گردش خون می شود.
جراحی:
در برخی از موارد، ممکن است برای پوشاندن زخم های بزرگ با پیوند پوست به جراحی نیاز باشد.
لیزر یا اسکلروتراپی:
بیمارانی که زخم واریسی دارند اغلب با درمان علت ریشه ای رگ های واریسی از طریق تکنیک های کم تهاجمی مانند لیزر یا اسکلروتراپی، سریع تر بهبود پیدا می کنند.
داروها:
با توجه به علت زمینه ای، داروهایی مانند رقیق کننده ی خون یا آنتی بیوتیک ممکن است تجویز شود.
مراقبت زخم:
شست و شو و پانسمان زخم، دبریدمان و دیگر تکنیک های مراقبت زخم می توانند به تسریع بهبودی کمک کنند.